Artrose, ook wel gewrichtsslijtage genoemd, is een degeneratieve gewrichtsaandoening waarbij de kwaliteit van je kraakbeen vermindert. “Degeneratief” betekent dat het kraakbeen in je gewricht geleidelijk afneemt. Kraakbeen is het gladde weefsel dat je gewrichten bedekt en dient als schokverdeler en als schokdemper samen met het onderliggende botweefsel. Bij artrose wordt je kraakbeen minder soepel en dunner, ook ontsteekt je gewricht vaker.
De symptomen van artrose variëren van persoon tot persoon, maar omvatten onder meer pijn, stijfheid en beperkte beweeglijkheid. Dit vooral bij overmatige belasting of wanneer je na periodes van rust weer in beweging wil komen, zogenaamde startpijn. Artrose kan ook een aanzienlijke impact hebben op je dagelijkse activiteiten en je welzijn waardoor je aan levenskwaliteit inboet. Verschillende factoren kunnen artrose veroorzaken, denk maar aan gewrichtsblessures, overbelasting, leeftijd of overgewicht.
Artritis is de verzamelnaam voor verschillende vormen van gewrichtsontsteking . Bij artritis is er een ontsteking in één of meerdere gewrichten. Anders dan bij artrose, ontstaat artritis vaak door reumatische aandoeningen, infecties of artrose zelf. De meest gekende vormen hiervan zijn reumatoïde artritis en jicht.
Net zoals bij artrose het kraakbeen afneemt, neemt de botdichtheid bij osteoporose af. Bij osteoporose worden je botten dus brozer. Hierdoor worden je botten zwakker, waardoor je meer risico loopt op breuken.
Wereldwijd is artrose een gekend en veel voorkomend gezondheidsprobleem. In België staat artrose zelfs in de top 5 meest gerapporteerde chronische aandoeningen. Tot wel een kwart van de vrouwen en 15% van de mannen heeft hier last van. De aandoening komt het vaakste voor in de handen, heupen en knieën. Hoewel artrose vooral voorkomt bij ouderen, kan het mensen van alle leeftijden treffen.
Artrose kan verschillende gradaties van ernst omvatten, afhankelijk van de mate van kraakbeenschade en gewrichtsveranderingen.
Hier zijn de algemeen erkende gradaties die artrose kan aannemen (Kellgren-Lawrence criteria):
Bij milde artrose zijn er meestal minimale tekenen van kraakbeenschade. In sommige gevallen is de ruimte tussen de gewrichten iets vernauwd. Je kan milde symptomen ervaren, zoals af en toe wat pijn en stijfheid, maar deze hebben over het algemeen geen al te grote impact op je dagelijkse activiteiten.
In deze stadia neemt de ernst van de kraakbeenschade toe. Je kraakbeen begint aanzienlijk te slijten, wat leidt tot (meer) pijn, stijfheid, zwelling en verminderde beweeglijkheid in het aangetaste gewricht. De ruimte tussen je gewrichten vernauwt verder en botuitsteeksels (osteofyten) kunnen meer prominent worden. Je ervaart dan ook vaak ongemakken bij dagelijkse activiteiten wat een impact kan hebben op je levenskwaliteit.
Bij ernstige artrose is het kraakbeen in je gewricht ernstig beschadigd of volledig verdwenen. Dit kan leiden tot bot-op-bot contact, wat resulteert in ernstige pijn, stijfheid, zwellingen en sterk verminderde mobiliteit. De gewrichtsruimte is aanzienlijk vernauwd en botuitsteeksels zijn vaak goed zichtbaar. In dit stadium heb je mogelijk constante pijn en is het zelfs moeilijk om eenvoudige dagelijkse activiteiten uit te voeren.
Prose small
Prose base
Prose large