Somatoforme duizeligheid: vertigo zonder fysieke oorzaak
Soms kan er geen fysieke oorzaak gevonden worden voor duizeligheid, zelfs al zijn de fysieke symptomen ernstig en niet ingebeeld. In dit geval spreken we van somatoforme duizeligheid (van het Griekse soma = lichaam) of psychogenische duizeligheid waarmee we verwijzen naar een groep duizeligheidsaandoeningen waarbij onze gemoedstoestand een belangrijke rol speelt.
Somatoforme duizeligheid komt voor als niet-directionele draaiduizeligheid en/of positieduizeligheid. Als de duizeligheid gekoppeld is aan een mentale of emotionele aandoening, kan een patiënt ook lijden aan andere symptomen zoals een versnelde hartslag, kortademigheid, misselijkheid of rillen (bij angststoornissen of fobieën) of slaapstoornissen en hoofdpijn (bij depressie). Neurologische testen en evenwichtstesten wijzen in deze gevallen vaak niets uit. Toch voelt de patiënt zich onzeker bij bepaalde bewegingen waardoor angst ontstaat om te vallen.
Een subtype van somatoforme duizeligheid is positieduizeligheid door fobieën. 15% van alle duizeligheidspatiënten lijdt aan dit type duizeligheid dat gepaard gaat met een hele reeks bijkomende symptomen. Voornamelijk mensen tussen 30 en 50 jaar zijn vatbaar voor dit type vertigo. De symptomen worden vaak uitgelokt door een voorafgaande ziekte met duizeligheidsaanvallen. De reden hiervoor is dat de angst voor een volgende aanval blijft aanhouden, zelfs nadat de onderliggende oorzaak werd behandeld. Zo worden de aanvallen chronisch.
De symptomen van somatoforme duizeligheid kunnen eventueel behandeld worden met gedragstherapie.